Lệnh Linux cơ bản cần nhớ

Để thuận tiện khi làm việc trên môi trường Linux mình xin liệt kê một số lệnh căn bản hay được sử dụng rất hữu ích cho các bạn mới học Linux nắm được.

1. Lệnh xem thông tin hệ thống

• cat /etc/*release* Phiên bản hệ điều hành
• uname -a Kiểm tra kernel, hệ điều hành bản 64bit hay 32bit
• uptime Hiện thị thời gian hoạt động của hệ thống
• hostname Hiển thị tên máy
• date Ngày giờ hệ thống
• w Thông tin tài khoản đang truy cập hệ thống IP, thời gian login

2. Lệnh về phần cứng

• cat /proc/cpuinfo Thông tin CPU
• cat /proc/meminfo Thông tin bộ nhớ
• free -m Thông tin bộ nhớ sử dụng và còn trống theo MB
• df -h Thông tin ổ đĩa đã sử dụng và còn trống
• du -ah Xem chi tiết dung lượng của thư mục con và các file

3. Lệnh về tài khoản người dùng

• id Xem thông tin user, group tài khoản hiện hành
• last Hiển thị các lần đăng nhập trên hệ thống
• who Xem những ai đang đăng nhập hệ thống
• useradd thuy Thêm tài khoản thuy
• passwd thuy Đặt mật khẩu cho user thuy

4. File và thư mục

• ls -la Hiển thị toàn bộ thông tin về file và thư mục
• pwd Đường dẫn thư mục đang làm việc
• mkdir folder1 Tạo thư mục tên folder1
• mkdir -p folder1/folder2 Ép tạo thư mục folder2 nếu chưa có.
• rm ftp.conf Xóa file có tên ftp.conf
• rm -rf bind9 Xóa thư mục bind9 bao gồm cả file và thư mục con.
• cp file1 file1 Copy file1 thành file2
• cp -r folder1 folder2 Copy folder1 tới folder2, tạo folder2 nếu chưa có
• cd /home Di chuyển tới thư mục home
• cd .. Chuyển về thư mục cha một cấp
• mv file1 file2 Sửa tên file1 thành file2
• mv folder1 folder2 Đổi tên folder1 thanh folder2
• mv file1 folder1 Chuyển file1 vào folder1
• ln -s /usr/share/csf /etc/csf Tạo liên kết tên /etc/csf đển /usr/share/csf
• find /etc -name nginx Tìm file có tên nginx trong thư mục /etc
• diff file1 file2 So sánh nội dung 2 tập tin

Xem thêm: Hướng dẫn dùng rsync

5. Nội dung tập tin

• cat file1 In nội dung file1 ra màn hình
• more file1 In nội dung file1 ra mành hình theo từng dòng
• tail -f file1 Hiển thị 10 dòng cuối của file (thường dùng để xem log)
• vi index.html Tạo file index.html bằng trình soản thảo vi
• nano info.php Tạo file info.php bằng trình soản thảo nano
• touch file1 Tạo file mới tên file1
• lệnh > note.txt Ghi kết quả lệnh vào file note.txt
• lệnh >> note.txt Ghi kết quả lệnh vào cuối file note.txt

6. Nén và giải nén file

• tar cvf php.tar /etc/php Nén thư mục php thành file php.tar
• tar xvf apache.tar /etc/http Giải nén file apache.tar vào thư mục http

Xem thêm: cách sử dụng lệnh tar

7. Phân quyền trên Linux

• chmod 755 /data/ Phân quyên rwx cho owner, rx cho group, rx cho others
• chown owner-user sshd.conf Thay đổi chủ sở hữu, Owner-user sẽ sở hữu sshd.conf hoặc folder bất kỳ
• chown owner-user:owner-group sshd.conf Thay đổi chủ sở hữu và nhóm sở hữu của sshd.conf hoặc folder bất kỳ

8. Lệnh về tiến trình

• top Hiển thị tất cả các tiến trình đang hoạt động
• ps aux | grep nginx Hiển thị tất cả các tiến trình có tên nginx
• kill pid Thông báo kết thúc tiến trình mang số pid
• kill -9 pid Chấm dứt tiến trình ngay lập tức

9. Mạng máy tính

• ifconfig Hiển thị IP
• ifconfig eth0 up Kích hoạt card mạng eth0
• ifconfig eth0 down Ngừng hoạt động card mạng eth0
• wget http://wordpress.org/down/Wordpress4-5.zip Tải file wordpress4-5.zip từ trên mạng về
• netstat -tulpn Liệt kê các kết nối ra vào hệ thống
• ping google.com Kiểm tra kết nối internet đến google
• telnet host 80 Kiểm tra trạng thái đóng/mở cổng 80 của host

10. Tắt và khởi động lại máy chủ

• poweroff Tắt máy chủ
• reboot Khởi động lại máy chủ

Trên đây mình đã liệt kê những lệnh hay dùng nhất các bạn thấy thiếu lệnh nào thì để lại comments bên dưới mình bổ sung thêm nhé.